البته کارشناسان در مورد اینکه آیا نزول بورس ادامه پیدا می‌کند یا خیر، اتفاق نظر ندارند اما تقریبا همه آنها معتقدند ابهام در متغیر‌های کلان اقتصادی- سیاسی عامل نزول شاخص بورس است. این ابهام‌ها را در 6دلیل می‌توان جست‌و‌جو کرد.
به گزارش همشهری، شاخص بورس که هفته اول دی‌ماه توانسته بود از مرز 89هزار واحد هم عبور کند به زیر مرز 88هزارواحدنزول کرد. این شاخص در طول 4روز 1500واحد نزول کرده است.
کارشناسان دلایل مختلفی را در نزول شاخص بورس مؤثر می‌دانند. این عوامل را می‌توان در 6دلیل اصلی دسته‌بندی و طبقه‌بندی کرد از جمله؛ افزایش سقف تسهیلات و وام مسکن و درنتیجه ایجاد چشم‌انداز رونق در بازار املاک، ابهام در نهایی شدن توافق ژنو، موضعگیری سنای آمریکا برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران، انتشار آمار افزایش عرضه سهام سرمایه‌گذاران عمده در بورس، ابهام در لایحه بودجه93 و انتشار شایعاتی در مورد تغییرات مدیریتی در بازار سرمایه.
این عوامل 6گانه به افزایش ابهام در بازار سرمایه منجر شده است. مهم‌ترین عاملی که کارشناسان برسر اثر‌گذاری آن در بازار سهام متفق القولند انجام مذاکرات هسته‌ای است. هرچند مذاکرات هسته‌ای در سطح معاونان وزیر امور خارجه همچنان ادامه دارد اما اطلاعاتی در مورد توافق احتمالی وجود ندارد و اخبار ضدو نقیضی در این‌باره به گوش می‌رسد. از سوی دیگر دیروز تعداد نمایندگان مجلس سنای آمریکا که طرح اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران را امضا کرده‌اند به 56نفر رسید.
در کنار این دو موضوع سیاسی بحث افزایش سقف وام تسهیلات مسکن به 35و 50میلیون تومان از عوامل اثر‌گذار اقتصادی است که می‌تواند جریان نقدینگی را به نفع بازار مسکن تغییر دهد و منجر به خروج سرمایه‌ها از بورس شود. در چنین شرایطی ابهام در لایحه بودجه سال 93در مورد تعیین قیمت خوراک پتروشیمی و بهره مالکانه معادن از دیگر عواملی است که بر ابهام‌های موجود در بازار سهام افزوده است.
تازه‌ترین اطلاعات همچنین نشان می‌دهد سهامداران عمده در طول 3ماه گذشته دست به عرضه‌های گسترده در بازار سهام زده‌اند و در این مدت 15میلیارد سهم در بازار سهام عرضه کرده‌اند، به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود سهامداران حقوقی در کوتاه‌مدت منفعل عمل خواهند کرد. از سوی دیگر هفته گذشته شایعات جدیدی در بازار سهام مبنی بر تغییر مدیریت کلان بازار سرمایه مطرح شد که بر گستره ابهام‌های موجود در بازار سهام افزود. هرچند این شایعه بلافاصله تکذیب شد اما به زعم کارشناسان اثرش را بر بازار سرمایه برجای گذاشت.
نزول طبیعی است
در همین رابطه محمد رضا کفاش کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با همشهری درباره دلایل نزول شاخص گفت: طبیعی است پس از صعود‌های ناگهانی بازار سهام با نزول مواجه شود اما به‌نظر می‌رسد آنچه بیشتر از همه در نزول شاخص‌ها مؤثر بوده بحث مذاکرات هسته‌ای است. از او می‌پرسیم آیا شایعات هفته گذشته مبنی بر تغییر مدیران بازار سرمایه هم در معاملات بورس اثر داشته است، او تأکید می‌کند: طبیعتا نمی‌تواند بی‌تأثیر بوده باشد اما اثرش نسبت به عوامل دیگر کمتر است. وی درپاسخ به این پرسش که نزول شاخص تا کجا ادامه پیدا می‌کند، گفت: نزول شاخص خیلی نگران‌کننده نیست، به‌نظر من روند صعودی شاخص دوباره آغاز خواهد شد.
او با تأکید بر طبیعی بودن نزول شاخص در مورد نگرانی‌اش در بازار سهام گفت: آنچه مرا نگران می‌کند صعود‌های هیجانی است نه نزولی که اکنون وجود دارد.
بازار حباب ندارد
ابراهیم قربانی فرید کارشناس دیگر بازارسرمایه هم در این‌باره به همشهری گفت: جای نگرانی نیست، نزول جزئی از ذات بازار سهام است بالاخره پس از صعود‌های زیادی که در بورس وجود داشت این روند طبیعی است.از او پرسیدم آیا بازارسهام به حباب رسیده است او تأکید کرد: خیر بازار سهام با حباب فاصله زیادی دارد. نسبت قیمت به درآمد در بسیاری از بورس‌های دنیا بین 16تا 17است و بورس تهران با این عدد فاصله زیادی دارد. ممکن است سهام چند شرکت به‌طور مشخص بالا رفته باشد اما بازار سهام دچار حباب نشده وروند صعودی بازار سهام دوباره از سر گرفته خواهد شد.
سیاست‌های نادرست خصوصی‌سازی
حمید اعرابی از کارشناسان بازارسرمایه هم گفت: با توجه به رشد قابل توجه بازار سرمایه طی سال 92نکته‌ای که به تازگی برای فعالان بازار سهام قابل توجه است رشد کاذب قیمت سهام برخی شرکت‌ها در اثر سیاست‌های نادرست سازمان خصوصی‌سازی و سازمان بورس است که باعث شده سهام شرکت‌های بزرگ با نسبت قیمت به درآمد منطقی در بازار عرضه نشوند و نقدینگی حاصل از عرضه وارد سهام شرکت‌های کوچک بازار شود که این اتفاق سبب رشد غیرمعقول نسبت قیمت به درآمد این شرکت‌ها شده که آنها را بی‌هیچ شک وارد حباب خواهد کرد. شرکت‌های کوچک در معرض ریسک‌های مختلف ازجمله دخالت‌ها و همچنین تهدیدات دولتی قرار دارند.
حمید اعرابی راه خروج از این وضعیت را تغییر روند سیاست‌های سازمان خصوصی‌سازی و سازمان بورس و جلوگیری از پذیرش و عرضه سهام شرکت‌های کوچک در بورس دانست. اعرابی یکی دیگر از علل افزایش نوسانات بازار سرمایه را عرضه حقوقی‌ها برای شناسایی سود برای جوابگویی به سهامدارانشان و از طرف دیگر ایجاد تقاضا در سایر سهم‌ها عنوان کرد که این حرکت حقوقی‌ها خود باعث نوسان و رشد شاخص در بازار است.
بازار از عدم‌تعیین تکلیف رنج می‌برد
شهریار شهمیری مدیرعامل کارگزاری سهم آشنا هم درباره وضع بازار سهام گفت: بازار سرمایه از عدم‌تعیین تکلیف درخصوص برخی صنایع به‌شدت رنج می‌برد. او به مشکلات موجود در صنعت پتروشیمی و سنگ آهنی اشاره کرد و افزود: آنچه بازار سرمایه به‌شدت از آن رنج می‌برد موضوع عدم‌تعیین تکلیف است به‌طوری که در صنایع پتروشیمی موضوع قیمت گاز و در شرکت‌های تولید‌کننده سنگ آهن موضوع بحث مالکانه معادن و عوارض هنوز تعیین تکلیف نشده است.
